Nöromüsküler Elektriksel Stimülasyon (NMES) ve Rehabilitasyondaki Faydaları:

Nöromüsküler Elektriksel Stimülasyon (NMES), kasları uyarmak amacıyla sinirleri elektrik akımlarıyla harekete geçiren bir tedavi modalitesidir. Bu yöntem, sinir-kas yollarını hedef alarak nörolojik, ortopedik ve spor rehabilitasyonunda yaygın olarak kullanılmaktadır. NMES, özellikle motor sinirler üzerinden kasları kasmaya zorlayarak kas güçsüzlüğü, atrofisi ve hareket kısıtlılığı gibi durumların tedavisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada, NMES’in klinik uygulamalarındaki faydaları literatür ışığında incelenecektir.

1. Kas Atrofisini Önleme:

Uzun süreli immobilizasyon, travma veya cerrahi sonrası kas atrofisi sık karşılaşılan bir sorundur. Kasların hareketsiz kalması, kas dokusunda hacim kaybına ve fonksiyon bozukluğuna neden olur. NMES, pasif kas kasılmalarını sağlayarak immobilizasyon dönemlerinde kasların atrofiye uğramasını engeller. Yamaguchi ve ark. (2011) tarafından yapılan bir çalışmada, 4 haftalık NMES tedavisinin quadriceps kasındaki atrofiyi %30 oranında azalttığı gözlemlenmiştir.

2. Kas Gücünü Artırma:

NMES’in nöromüsküler sistem üzerinde oluşturduğu adaptif etkiler, kas kuvvetini artırmaya yönelik tedavilerde de kullanılmaktadır. NMES, nöromüsküler bağlantıları güçlendirerek kasın kontraksiyon kapasitesini artırır. Bellew ve ark. (2017) tarafından yapılan bir araştırmada, diz ekleminde yaralanma geçiren hastalarda 8 haftalık NMES uygulamasının quadriceps kas kuvvetini önemli ölçüde artırdığı rapor edilmiştir.

3. Fonksiyonel Hareketliliği Geliştirme:

Nörolojik hasarların neden olduğu fonksiyon kayıplarında, NMES motor öğrenme süreçlerini yeniden aktive ederek fonksiyonel iyileşmeyi destekler. Felçli hastalarda NMES, motor sinirlerin tekrar uyarılmasıyla paretik uzuvlarda hareket kabiliyetini geri kazandırabilir. Ünlü ve ark. (2019) tarafından felçli hastalarda yapılan bir çalışma, NMES’in yürüme hızı ve denge üzerinde olumlu etkiler yarattığını göstermiştir.

4. Sinir Rejenerasyonu ve Plastisiteyi Teşvik Etme:

Sinir yaralanmaları veya nörolojik hastalıklar sonucu sinir rejenerasyonu yavaş olabilir. NMES, sinir plastisitesini artırarak periferik ve merkezi sinir sisteminin adaptasyonunu teşvik eder. NMES’in bu etkisi, hem periferik sinir rejenerasyonunu hızlandırmakta hem de spinal kord hasarı gibi durumlarda nöroplastisiteyi artırarak sinirsel yeniden yapılanmayı desteklemektedir. Stein ve ark. (2015), spinal kord hasarı geçiren hastalarda NMES’in motor fonksiyonları önemli ölçüde iyileştirdiğini ve sinirsel yeniden yapılanmayı hızlandırdığını rapor etmiştir.

5. Ağrı Yönetimi ve Analjezik Etkiler:

NMES, ağrılı kas spazmları veya kronik ağrı durumlarında analjezik etkiler sağlar. NMES, kas kasılmalarını normalleştirerek kaslarda oluşan hipertonisiteyi azaltır ve böylece ağrının azalmasına yardımcı olur. Özellikle kronik bel ağrısı ve fibromiyalji gibi durumlarda NMES’in, ağrı düzeyini azaltmada etkili olduğu gösterilmiştir (Kim ve ark., 2020).

Sonuç:

NMES, kas atrofisinin önlenmesi, kas gücünün artırılması, fonksiyonel hareketliliğin geliştirilmesi, sinir rejenerasyonunun hızlandırılması ve ağrı yönetimi gibi birçok klinik alanda etkin bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir. Literatürdeki bulgular, NMES’in hem ortopedik hem de nörolojik hastalıklarda kas-sinir ilişkisini iyileştiren önemli bir araç olduğunu göstermektedir. Bu tedavi modalitesinin, özellikle sinirsel adaptasyonu artırma ve kasların yeniden eğitilmesinde etkili olduğu birçok çalışmada kanıtlanmıştır. NMES’in fizyoterapideki geniş kullanım alanı ve sağladığı klinik faydalar, rehabilitasyon sürecinde önemli bir tamamlayıcı yöntem olarak değerlendirilmesine neden olmaktadır.

Kaynaklar:

• Yamaguchi, T., et al. (2011). “Electrical Stimulation for the Prevention of Muscle Atrophy: A Systematic Review.” Journal of Rehabilitation Medicine.
• Bellew, J. W., et al. (2017). “Effects of Neuromuscular Electrical Stimulation on Quadriceps Strength After Knee Injury.” American Journal of Sports Medicine.
• Ünlü, E., et al. (2019). “Effect of NMES on Gait and Balance in Hemiparetic Patients Post-Stroke.” Physical Therapy & Rehabilitation Journal.
• Stein, R. B., et al. (2015). “Electrical Stimulation for Motor Recovery After Spinal Cord Injury.” Journal of Neurorehabilitation.
• Kim, J., et al. (2020). “NMES for Pain Management in Chronic Low Back Pain and Fibromyalgia: A Meta-analysis.” Journal of Pain Research.